ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

Οι μεγαλύτερες κλοπές του αιώνα

Με αφορμή την πρόσφατη στο Λούβρο, κάνουμε αναδρομή στις μεγαλύτερες κλοπές των τελευταίων 100 ετών που έμειναν στην ιστορία

Πώς ο γιος του βοσκού γνωρίζει τη μεγαλειοτάτη

Η «Καθημερινή» αρχίζει από σήμερα τη δημοσίευση, σε συνέχειες, μιας ιστορικής έρευνας για τη «γέννηση» και εξέλιξη της σχέσης του προέδρου της Δημοκρατίας, αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ με την ελληνική βασιλική οικογένεια. Ήταν το Στέμμα ένας θεσμός που γοήτευε τον Μακάριο ή το εφαλτήριό του στην ελληνική πολιτική ζωή; Τι θαύμασε η Φρειδερίκη στον Κύπριο ιεράρχη και τι προκάλεσε στον ισχυρό δεσμό μεταξύ του και του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου;

Ιστορίες της διπλανής πόρτας - Στην Κύπρο γίνεται πολύτιμη έρευνα

Το ευρύ κοινό στην Κύπρο ίσως να μη γνωρίζει πόσο σημαντικό έργο παράγει η επιστημονική μας κοινότητα γύρω από την πρόληψη, τη διάγνωση αλλά και τη θεραπεία ασθενειών, επισημαίνει ο μοριακός βιολόγος και ερευνητής στο Κέντρο Αριστείας της Βιοτράπεζας του Πανεπιστημίου Κύπρου, δρ Χριστόφορος Οδιάτης.

Το κενό του Μακαρίου και τα τουρκικά παιχνίδια

Μέρες μόλις μετά τον θάνατο του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου από καρδιακή προσβολή τον Αύγουστο του 1977, η Άγκυρα έσπευσε να εκμεταλλευθεί το κενό στην ελληνοκυπριακή πλευρά για να πετύχει, φαινομενικά, αναγνώριση τουρκοκυπριακού κρατιδίου στο κατεχόμενο τμήμα του νησιού. Πραγματικός όμως στόχος των Τούρκων ήταν η υποβάθμιση του διαδόχου του Μακαρίου και κατ’ επέκταση η αποαναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, ως της μόνης αναγνωρισμένης κυβέρνησης στο νησί.

Τα εφτά σενάρια της CIA για την Κύπρο

Σενάρια για τον γεωγραφικό διαχωρισμό Ελλήνων και Τούρκων στην Κύπρο επεξεργαζόταν το 1964 η CIA, τα οποία περιλάμβαναν τη μετακίνηση των Τουρκοκυπρίων στην Τουρκία, την ανταλλαγή πληθυσμών και εδαφών με Έλληνες της Θράκης ή της Λέσβου ή των Δωδεκανήσων, ακόμη και τη μεταφορά των Τουρκοκυπρίων στον Καναδά ή την Αυστραλία.

Το «Απομονωτήριο» έγινε φωλιά ασφάλειας

«Ο κύριος Μάρκου ετόνισε τέλος, ότι εις την Σχολήν τα παιδιά απέκτησαν το αίσθημα ασφαλείας και το αίσθημα ότι κάπου ανήκουν και αυτά», αυτά είπε μεταξύ άλλων ο διευθυντής της Σχολής Κωφαλάλων κατά το τέιον που εδόθη στο Λήδρα Πάλας, μετά την τελετή των εγκαινίων της Σχολής, στις 25 Ιανουαρίου 1954… Ο σπουδαίος, όπως φάνηκε από τα έργα του, Γεώργιος Μάρκου (γεννήθηκε το 1924) πρόσφερε εξ αρχής κάτι που μοιάζει αυτονόητο, αλλά τελικά δεν είναι, το αίσθημα του ανήκειν και της ασφάλειας, που καθένας από εμάς αποζητάει, πόσω μάλλον, αν είναι παιδί.

Η σχέση Ανδρέα Παπανδρέου – Κύπρου

Το βράδυ της Κυριακής της 18ης Οκτωβρίου 1981, η Ελλάδα είχε φορέσει τα πράσινά της. Το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου κέρδισε ξεκάθαρα τη Νέα Δημοκρατία του Γεώργιου Ράλλη, εξασφαλίζοντας μια άνετη πλειοψηφία (172 έδρες) στη Βουλή των Ελλήνων και έλαβε τα ηνία της χώρας.

Το ζαχαροπλαστείο Hurricane και οι συντάγες 100 χρόνων που δεν πρέπει να χαθούν

«Θέλουμε να το αναλάβει κάποιο άτομο που θα αγαπά αυτό που θα κάνει, όπως το αγαπάμε εμείς. Κάποιος που να γίνει συνεχιστής προπάντων της τυρόπιτας, του κρουασάν, των μπισκότων αμυγδάλου και των amaretto. Που να μάθει πώς να φτιάχνει τα σοκολατάκια που έχουμε κάθε Χριστούγεννα. Γιατί κι εμάς, ο κόσμος, γι’ αυτό μας αγάπησε».

Πολυτεχνείο 1973 - Τραυματίες και συλληφθέντες Κύπριοι που συμμετείχαν στην εξέγερση  

Στη σύλληψη 34χρονου προχώρησε την Πέμπτη η Αστυνομία στην Πάφο για διερευνώμενη υπόθεση επίθεσης εναντίον αστυνομικού, αντίστασης κατά τη νόμιμη σύλληψη και παράνομης κατοχής διαρρηκτικών εργαλείων.

Ο θάνατος του Γρίβα και οι προβλέψεις των ΗΠΑ

Στις 27 Ιανουαρίου 1974, ο στρατηγός Γεώργιος Γρίβας άφηνε την τελευταία του πνοή στο κρησφύγετό του στη Λεμεσό και την ΕΟΚΑ Β΄ ακέφαλη, αποδυναμωμένη και διχασμένη. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, θεωρώντας κορυφαίο γεγονός τον θάνατο του Γρίβα ζήτησε από τις πρεσβείες της Αθήνας και της Λευκωσίας να διατυπώσουν τις εκτιμήσεις τους για τον αντίκτυπο.

28η Οκτωβρίου: Από τα οστά πήρα για πρώτη φορά το χάδι του παππού μου

Είναι ένας καηµός, βαθιά ριζωµένος µέσα του. Ο Γιάννης Σταµατόπουλος δεν πρόφτασε να γνωρίσει τον πατέρα του. Πέρα από κάποιες διηγήσεις, σπαράγματα της ιστορίας του διασώθηκαν μέσα από μια επιστολή, μια ασπρόμαυρη φωτογραφία και το «αποβιωτήριον», ένα κιτρινισμένο έγγραφο που αναφέρεται στον θάνατό του στο αλβανικό μέτωπο το ’41. Οσα στοιχεία κι αν κατάφερε να συλλέξει, υπάρχει μια εκκρεμότητα που δεν έχει λυθεί εδώ και δεκαετίες. Θέλει να εντοπίσει τα οστά του πατέρα του, προτού ξεγλιστρήσει κι άλλο ο χρόνος.

28 Οκτωβρίου 1940: Όταν ξημέρωσε το άγνωστο

Στις 28 Οκτωβρίου 1940, οι σειρήνες ήχησαν στις 7 το πρωί. Κάποιοι λίγοι γνώριζαν, αλλά οι περισσότεροι δεν το είχαν πληροφορηθεί, αν και πολλοί το περίμεναν από μέρα σε μέρα. «Εις τα κέντρα, εις τον εξώστην, εις την ταράτσαν, εις την αυλόπορταν, μία ήτο –γενική– η εντύπωσις, η βεβαιότης, η κραυγή: Πόλεμος!». Αυτά έγραφε, μεταξύ άλλων η «Καθημερινή» στο φύλλο της 29ης Οκτωβρίου 1940 (βλ. τέλος κειμένου). Η ζωή είχε αλλάξει.

Βόμβες στην αμερικανική πρεσβεία

Στις 30 Νοεμβρίου 1963, οκτώ μόλις μέρες μετά τη δολοφονία του Τζον Κένεντι, ο πρόεδρος Αρχιεπίσκοπος Μακάριος υπέβαλε στον αντιπρόεδρο δρα Φαζίλ Κιουτσούκ τα 13 σημεία για βελτίωση του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η Τουρκία απέρριψε τις προτάσεις, οι Τουρκοκύπριοι αποχώρησαν από την κυβέρνηση, το κλίμα φορτίστηκε και με την πρώτη αφορμή, την περίοδο των Χριστουγέννων του 1963, ξέσπασαν αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.

Ιστορίες της διπλανής πόρτας - Ο Ντέιβιντ δικαιούται να ονειρεύεται

Από ασυνόδευτος ανήλικος που έφτασε στην Κύπρο με βάρκα, ο David Pereira κατόρθωσε μόνος του, χωρίς οικογένεια και χωρίς οικείους, να μάθει απταίστως ελληνικά, να τελειώσει το δημόσιο σχολείο και να αριστεύσει στην Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου, στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής. Η αίτηση ασύλου του απορρίφθηκε.

Η γέννηση του ελληνικού λόμπι

Η σημερινή ιστορία εξελίσσεται γύρω από μια συνάντηση, το 1976, στην οποία ο Μακάριος «απείλησε» με μετάθεση τον Αμερικανό πρέσβη στη Λευκωσία Μπιλ Κρόφορντ, νιώθοντας ισχυρός εν αναμονή της εκλογικής νίκης του Τζίμι Κάρτερ. Ο Δημοκρατικός υποψήφιος, μεταξύ πολλών άλλων, είχε υποσχεθεί στο ελληνικό λόμπι ότι θα ξεκαθάριζε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ από τα απομεινάρια του Κίσινγκερ.

Η σχέση Ισραήλ-Αράβων με ΕΟΚΑ Β΄ και φιλομακαριακούς

Η αποδέσμευση απόρρητων εγγράφων –συνήθως από ΗΠΑ και Βρετανία– μετά την παρέλευση κάποιων χρόνων φωτίζει πτυχές κρίσιμων ιστορικών στιγμών, φέρνοντας στην επιφάνεια και πληθώρα άλλων πληροφοριών που παραμένουν στο περιθώριο της ιστορίας, άγνωστες στο ευρύ κοινό. Συχνά ο ερευνητής, αναζητώντας κάτι άλλο, «σκουντουφλά» σε τέτοιες πληροφορίες που είτε έχουν αξία, διότι φανερώνουν συμπεριφορές και νοοτροπίες ιστορικών προσώπων, είτε απλώς γιατί οι λεπτομέρειές τους είναι πικάντικες και ελκυστικές για τους φίλους της ιστορίας.

Στο περιθώριο της ιστορίας - Ο Μακάριος στρυμωγμένος μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ το 1971

Η αποδέσμευση απόρρητων εγγράφων –συνήθως από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία– μετά την παρέλευση κάποιων χρόνων φωτίζει πτυχές κρίσιμων ιστορικών στιγμών, φέρνοντας ταυτόχρονα στην επιφάνεια και πληθώρα άλλων πληροφοριών που παραμένουν στο περιθώριο της ιστορίας, άγνωστες στο ευρύ κοινό. Συχνά ο ερευνητής, αναζητώντας κάτι άλλο, «σκουντουφλά» σε τέτοιες πληροφορίες που είτε έχουν αξία, διότι φανερώνουν συμπεριφορές και νοοτροπίες ιστορικών προσώπων, είτε απλώς γιατί οι λεπτομέρειές τους είναι πικάντικες και ελκυστικές για τους φίλους της ιστορίας.

Ιστορίες της διπλανής πόρτας - Ο ακάματος κουρέας της ελίτ

Από το τέμπο και τη χροιά της φωνής του στο τηλέφωνο και από τα σπιρτόζικα αντανακλαστικά του διαισθάνομαι ότι η συνέντευξη με τον 85χρονο Ανδρέα Κουννή θα αποδειχθεί αβασάνιστη και απολαυστική, καθώς παρά την προχωρημένη του ηλικία, δείχνει να είναι ένας άνθρωπος εύστροφος και διαυγής, που φαίνεται να έχει κιόλας μία συναρπαστική ιστορία να αφηγηθεί.

10 αλήθειες για τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση

Με μια μικρή αλλά ουσιαστική διαφοροποίηση στο εκπαιδευτικό μας σύστημα ξεκινά φέτος η νέα σχολική χρονιά. Η εισαγωγή της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στα λύκεια και τις Τεχνικές σχολές –ένα μάθημα που διδάσκεται στην προσχολική και δημοτική εκπαίδευση και στο γυμνάσιο από το 2011 – είναι, όπως διαφαίνεται και από τα στοιχεία που εξασφάλισε η «Κ», ωφέλιμη και συνδράμει, μεταξύ άλλων, στην αύξηση των αποκαλύψεων περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων. Ωστόσο, η ενημέρωση των παιδιών για τις σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων παραμένει –ακόμα και σήμερα– ένα θέμα ταμπού στην Κύπρο, με αποτέλεσμα η εξέλιξη αυτή να δημιουργεί ανησυχίες και προβληματισμούς στους γονείς.

Ιστορίες της διπλανής πόρτας - Μις Κυπριακή Καλλονή 1971

«Τούτο το ύφασμα είναι μια παλιά κουρτίνα του Λήδρα Πάλας» μάς λέει, χαϊδεύοντας με τρυφερότητα το σκέπασμα που χρησιμοποιεί για να καλύπτει τον καναπέ της, σε ένα δροσερό, σαν όαση, ύψωμα, εντός του καλαίσθητού σπιτιού της, στις Κάτω Αρόδες της Πάφου. «Είχα, ξέρετε, εργαστεί κάποτε στο Λήδρα Πάλας και βρέθηκα να έχω δύο τέτοια covers, αφού όταν γίνονταν αλλαγές στα υπνοδωμάτια του ξενοδοχείου, αν υπήρχε έστω ένα μικρό σκίσιμο ή ένας μικρός λεκές, δινόντουσαν. Τα χρησιμοποιώ ακόμη αυτά τα covers, επειδή μου θυμίζουν το ξενοδοχείο τον καιρό της δόξας του».

Ο καύσων μας έλυωσε την εβδομάδα ταύτην

Κάθε καλοκαίρι και τα παράπονα πολλά, «ζέστη, ζέστη», και «ουφ απελπισιά στην πόλη μας», «η Λευκωσία από την ζέστην κατέστη αφόρητος», και άλλα παρόμοια για όλες τις μεγάλες πόλεις της Κύπρου… Οι δε χωρικοί μάλλον ήταν πιο εξοικειωμένοι με τις υψηλές θερμοκρασίες και στα χωριά τους οι ζέφυροι έπνεαν ικανοποιητικώς… ή τουλάχιστον έτσι νομίζουμε, μιας και η κοινωνική αυτή κατηγορία στον Τύπο και στη βιβλιογραφία υποεκπροσωπείται…

Συγκλονιστική μαρτυρία - Έφευγαν τραυματισμένοι από το Νοσοκομείο για να επιστρέψουν στην μάχη

Οι ημέρες του πραξικοπήματος και της εισβολής δύσκολα ξεχνιούνται από τα πρόσωπα εκείνα που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο επηρεάστηκαν. Στρατιώτες, στελέχη της Εθνικής Φρουράς, πρόσφυγες, εγκλωβισμένοι, συγγενείς πεσόντων και αγνοουμένων, τραυματιών, αιχμάλωτοι, γυναίκες θύματα βιασμού... Μεταξύ αυτών είναι και εκείνα τα πρόσωπα, τα οποία είναι στο περιθώριο των εξελίξεων, που ωστόσο ο Ιούλιος και ο Αύγουστος έμειναν χαραγμένοι στην ψυχή τους και κάθε κίνηση «εξόρυξης» υλικού από τα κύτταρα της μνήμης τους πρέπει να γίνεται με χειρουργικό τρόπο.

Ο Μ. Θρασυβούλου στην «Κ»: Ο Μακάριος δεν θα μπορούσε να γίνει διορατικός ηγέτης

Σαράντα έξι χρόνια μετά τον θάνατο του Μακαρίου, τα πάθη εξακολουθούν να υφίστανται και τα στρατόπεδα να χωρίζονται με ευκολία μεταξύ των τυφλών οπαδών και πολέμιών του. Ηταν ένας πολιτικός Μεσσίας ή ένας από τους κύριους παράγοντες της εθνικής καταστροφής που ακολούθησε; Στις μέχρι τώρα βιογραφίες και αναλύσεις που καταγράφηκαν λείπει η αντικειμενική ανάλυση για τον άνθρωπο του οποίου η παρουσία υπήρξε καταλυτική ως προς την εξέλιξη της σύγχρονης κυπριακής ιστορίας.

Ιστορίες της διπλανής πόρτας - Η Όλγα στην οδό Αγίου Ανδρέου

Παρά τη διαχρονική, οπτική ρύπανση με τις πανάσχημες πινακίδες και τα βέβηλα αυτοκίνητα, μια ευχάριστη κινητικότητα παρατηρείται το τελευταίο διάστημα στην ιστορική οδό Αγίου Ανδρέου της Λεμεσού, με παλιά μαγαζιά να αποκτούν ξανά ζωή αλλά και νέα ενδιαφέροντα να ξεφυτρώνουν.

Διόνυσος και Χριστός: Μεγάλη Παρασκευή στην Αθήνα του ’50

Στην Αθήνα του 1950, ο Μάνος Χατζιδάκις μυεί τον νεότερο Μένη Κουμανταρέα στην «παρέα του» Η μύηση φαίνεται πως θα γίνει Μεγάλη Εβδομάδα. «Περίεργο», σχολιάζει πολλά χρόνια μετά ο Μένης Κουμανταρέας στον «Πλανόδιο σαλπιγκτή» (Κέδρος, 1989). «Αυτοί που ποτέ μου δεν είχα ακούσει να μιλάν για τα θεία, πολλοί μάλιστα εκφράζονταν περιφρονητικά για τα κατηχητικά, που οι οικογένειες είχαν το συνήθειο να μας στέλνουν, αυτοί οι ίδιοι μόλις έφτανε Μεγαλοβδομάδα άρχιζαν να εκκλησιάζονται φανατικά. (…) Μεγάλη Πέμπτη και Μεγάλη Παρασκευή, η παρέα επισκέπτονταν το Μετόχι του Παναγίου Τάφου στην Πλάκα».

Ιστορίες της διπλανής πόρτας - Ένας ηθοποιός φτιάχνει καλάθια

«Με οποιονδήποτε κι αν μοιραζόμουν την ιδέα μου με τα καλάθια», μας λέει με έκδηλο ενθουσιασμό, καθώς αράζουμε στην αυλή του αναπαλαιωμένου του σπιτιού στην Κρήτου Τέρρα «μου έλεγε ότι είμαι τρελός, ποιος θα θέλει να πιάσει καλάθια στην εποχή μας, να κάθομαι να μαζεύω βότανα, να ζυμώνω ψωμί, να φτιάχνω μαρμελάδες κλπ.!

Μικρά περιφερειακά από τον Αγώνα της ΕΟΚΑ

Ο δημοτικός σύμβουλος Χανίων Γεώργιος Κοτσολάκης στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Χανίων στις 17 Μαΐου 1956, μετά τον απαγχονισμό των Καραολή και Δημητρίου από τους Άγγλους στις 10 Μαΐου 1956, πρότεινε να τιμηθούν οι δύο ήρωες με την ονομασία ενός κεντρικού δρόμου της πόλης των Χανίων.

Το ξεκίνημα του Αγώνα της ΕΟΚΑ και η θυσία των Καραολή - Δημητρίου

Δεν είναι παρά μισή ώρα μετά τα μεσάνυκτα της 1ης Απριλίου 1955, όταν ολόκληρη η Κύπρος συνταράσσεται από σειρά βομβιστικών ενεργειών «Βόμβαι συγκλονίζουν από της χθες τας πόλεις της Κύπρου» γράφει η εφημερίδα «Ελευθερία».

Οι γυναίκες στον Τύπο της εποχής

Η θέση της γυναίκας στις μέρες μας είναι σαφώς πιο αναβαθμισμένη, τουλάχιστον στις ούτω καλούμενες δυτικές κοινωνίες, αν και πολλά πρέπει να γίνουν ακόμα, ώστε να σπάσουν στερεότυπα αιώνων. Με αφορμή λοιπόν την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, που τιμάται στις 8 Μαρτίου, κάνουμε μία αναδίφηση στον κυπριακό Τύπο τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, για να δούμε πώς οι άνδρες συντάκτες κατά κύριο λόγο, αντιμετώπιζαν τη γυναίκα και το γυναικείο φύλο, μέσα από τα δημοσιεύματα της εποχής.

Πρώτον, λοιπόν, εχάθηκεν η Παλαιά η Πάφος

Στις 10 Σεπτεμβρίου 1953, ισχυρός σεισμός μεγέθους 6,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, έπληξε την Κύπρο, με πολλές και σημαντικές ζημιές κυρίως στην επαρχία της Πάφου. Συνολικά καταγράφηκαν 40 νεκροί, κυρίως παιδιά και ηλικιωμένα άτομα, δεκάδες ήταν οι τραυματίες, ενώ οι άστεγοι υπολογίστηκαν περίπου στις 30.000. Οι δε ζημιές ανήλθαν σε εκατοντάδες χιλιάδες λίρες. Ο προηγούμενος μεγάλος σεισμός, που είχε συνταράξει την Κύπρο, είχε συμβεί στις 20 Ιανουαρίου 1941, με τις μεγαλύτερες ζημιές να εντοπίζονται στο Παραλίμνι, όπου εκατόν οικίαι κατέρρευσαν και 500 κάτοικοι έμειναν άστεγοι. Οι ζημιές, όπως αναφέρει ο Τύπος είναι μεγάλες και το μέγεθος της καταστροφής ανυπολόγιστο. Ο σεισμός, φυσικά, του 1953, ήταν πρωτόγνωρος, χιλιάδες άστεγοι, δεκάδες νεκροί και εικόνες ερήμωσης.

Η φύση αποκαλύπτει μόνο την αλήθεια

Ο Ανδρέας Φιλίππου, που απεβίωσε την Κυριακή 12 Φεβρουαρίου 2023, σε ηλικία 89 ετών, ήταν διακεκριμένος αρχιτέκτονας με διεθνή αναγνώριση, το όνομα του οποίου είναι συνδεδεμένο με μεγάλο αριθμό εμβληματικών έργων στην Κύπρο και στο εξωτερικό, που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα αρχιτεκτονικής δημιουργίας, όπως εκπαιδευτήρια, νοσοκομεία, Ινστιτούτα Ερευνών, Πολιτιστικά Ιδρύματα, εμπορικές και μικτές αναπτύξεις, αεροδρόμια και άλλα έργα υποδομής, αθλητικά κέντρα, βιομηχανικές εγκαταστάσεις, τουριστικά συγκροτήματα, καθώς και κατοικίες και πολυκατοικίες.

ΑΛΛΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

X

Μπες στο μυαλό των
αγαπημένων σου αρθρογράφων

Λάβε στο email σου το τελευταίο τους άρθρο στη στιγμή που δημοσιεύεται.

ΑΠΟΚΤΗΣΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗ

Entipi Ekdosi Title

Λάβε στο email σου το τελευταίο τους άρθρο στη στιγμή που δημοσιεύεται.

ΑΠΟΚΤΗΣΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗ