Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε την Τρίτη ότι είναι έτοιμος να διεξαγάγει εκλογές, βασικό αίτημα της Μόσχας και πλέον και της Ουάσιγκτον, εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι ευρωπαϊκοί σύμμαχοι της Ουκρανίας μπορέσουν να διασφαλίσουν την ασφάλεια της διαδικασίας εν μέσω πολέμου.

Αν διασφαλιστεί αυτό, όπως τόνισε, οι εκλογές μπορούν να πραγματοποιηθούν εντός 60 έως 90 ημερών. Ωστόσο, την ίδια ώρα υπάρχουν σημαντικά εμπόδια που θα πρέπει να ξεπεραστούν.

Αρχικά, η Ουκρανία, που πραγματοποίησε τις τελευταίες της εκλογές το 2019, βρίσκεται υπό στρατιωτικό νόμο από τον Φεβρουάριο του 2022, όταν η Ρωσία εξαπέλυσε τη γενικευμένη εισβολή της. Οι εκλογές απαγορεύονται να πραγματοποιηθούν όταν είναι σε ισχύ στρατιωτικός νόμος.

Επίσης την ώρα που γίνονται συζητήσεις για το ενδεχόμενο εκλογών, οι μάχες μαίνονται σε μήκος άνω των 1.200 χιλιομέτρων στην ανατολική, νότια και βόρεια Ουκρανία. Εκατοντάδες ρωσικά drones και πύραυλοι πλήττουν τακτικά ουκρανικές πόλεις και κωμοπόλεις μακριά από τη γραμμή του μετώπου, ενώ η ηλεκτροδότηση διακόπτεται συχνά λόγω ρωσικών επιθέσεων σε ενεργειακές και άλλες κρίσιμες υποδομές.

Σύμφωνα με τον αναλυτή Βολοντίμιρ Φεσένκο, μια εκεχειρία στους αεροπορικούς βομβαρδισμούς αποτελεί ένα πρώτο βήμα για να αρχίσει να εξετάζεται το ενδεχόμενο διεξαγωγής εκλογών. Επισημαίνει μάλιστα ότι η Ουκρανία θα πρέπει να δημιουργήσει από το μηδέν το νομοθετικό πλαίσιο για τις εκλογές, συμπεριλαμβανομένου ενός νέου νόμου που θα καθορίζει το χρονοδιάγραμμα, τους κανόνες και τις διαδικασίες. Ο Φεσένκο εκτιμά ότι μόνο για την υλοποίηση αυτών θα απαιτούνταν περίπου έξι μήνες όταν ο Ζελένσκι κάνει λόγο για εκλογές εντός 60 έως 90 ημερών.

Πού βρίσκονται οι Ουκρανοί ψηφοφόροι;

Αξίζει να αναφερθεί ότι οι εκλογές θα αποτελούσαν σημαντική δυσκολία για εκατομμύρια Ουκρανούς, σύμφωνα με αναλυτές και αξιωματούχους που επικαλείται το Reuters.

Τα δεδομένα δείχνουν ότι περισσότεροι από 4,3 εκατομμύρια Ουκρανοί είχαν λάβει καθεστώς προσωρινής προστασίας στην Ευρωπαϊκή Eνωση στα τέλη του 2025. Για να μπορέσουν να ψηφίσουν, το Κίεβο πρέπει να οργανώσει εκατοντάδες εκλογικά τμήματα σε όλη την Ευρώπη, εξήγησαν αναλυτές.

Παράλληλα, πάνω από τέσσερα εκατομμύρια Ουκρανοί είναι καταγεγραμμένοι ως εσωτερικά εκτοπισμένοι. Η καταγραφή όλων αυτών των ανθρώπων θα ήταν μια δύσκολη διαδικασία που θα απαιτούσε χρόνο και πόρους.

Επίσης περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι υπηρετούν στον στρατό. Η οργάνωση μιας ελεύθερης και δίκαιης ψηφοφορίας στην πρώτη γραμμή θα ήταν δύσκολη και ενδέχεται να απαιτεί νομοθετικές ρυθμίσεις.

Ουκρανοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι από το 2024, 4,5 εκατομμύρια ενήλικες Ουκρανοί παραμένουν σε περιοχές που τελούν υπό ρωσική κατοχή. Υπενθυμίζεται ότι η Ρωσία ελέγχει περίπου το 19% της ουκρανικής επικράτειας.

Παράλληλα, το Κρατικό Μητρώο Ψηφοφόρων πρέπει να ενημερώσει τα στοιχεία ψηφοφόρων και εκλογικών τμημάτων.

Οι πιθανότητες του Ζελένσκι

Ο Ζελένσκι θα είχε ισχυρές πιθανότητες επανεκλογής, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις που πραγματοποιήθηκαν από το Διεθνές Ινστιτούτο Κοινωνιολογίας του Κιέβου και άλλες μετρήσεις. Η δημοτικότητά του στην Ουκρανία έφτανε περίπου το 90% στις αρχές του πολέμου, αλλά έκτοτε έχει υποχωρήσει στο εύρος του 50%.

Πολιτικοί αναλυτές και δημοσκόποι ανέφεραν ότι η δημοτικότητα του Ουκρανού προέδρου έχει πληγεί από ένα μεγάλο σκάνδαλο διαφθοράς στον ενεργειακό τομέα, αλλά παραμένει ο κύριος διεκδικητής μεταξύ των παραδοσιακών πολιτικών.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Βαλερίι Ζαλούζνι, πρέσβης της Ουκρανίας στο Ηνωμένο Βασίλειο και πρώην αρχιστράτηγος του ουκρανικού στρατού, είναι ο μοναδικός υποψήφιος που θα μπορούσε να αποτελέσει σοβαρή απειλή για τον Ζελένσκι.