Λεπτομέρειες ενός μυστικού υπομνήματος του Αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης, το οποίο αποτελεί το νομικό «ευαγγέλιο» της εκστρατείας των ΗΠΑ κατά των καρτέλ ναρκωτικών, φέρνουν στη δημοσιότητα οι New York Times.

Το υπόμνημα, που φέρεται να έδωσε το πράσινο φως στις δυνάμεις τους προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να χτυπήσουν, περιλαμβάνει σειρά επιχειρημάτων με επίκεντρο την ιδέα πως οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους βρίσκονται νόμιμα σε κατάσταση ένοπλης σύγκρουσης με καρτέλ ναρκωτικών.

Αυτή η ιδέα απορρέει σε μεγάλο βαθμό από ισχυρισμούς που έχει διατυπώσει ο ίδιος ο Λευκός Οίκος, σύμφωνα με άτομα που το έχουν διαβάσει, τα οποία επικαλούνται οι NYT.

Το υπόμνημα του Γραφείο Νομικού Συμβούλου του υπουργείου -λέγεται ότι είναι άνω των 40 σελίδων- έδωσε το έναυσμα για τη στρατιωτική εκστρατεία που έχει σκοτώσει μέχρι στιγμής 80 ανθρώπους στην Καραϊβική Θάλασσα και τον ανατολικό Ειρηνικό Ωκεανό.

Αναφέρει ότι εξωδικαστικές δολοφονίες ατόμων που είναι ύποπτα για διακίνηση ναρκωτικών είναι νόμιμες στο πλαίσιο των εξουσιών του Τραμπ σε καιρό πολέμου.

Το υπόμνημα έρχεται σε αντίθεση με ευρύ φάσμα επικριτών, οι οποίοι απορρίπτουν την ιδέα ότι υπάρχει ένοπλη σύγκρουση. Κατηγορούν δε, τον πρόεδρο των ΗΠΑ ότι έδωσε παράνομα εντολή στον στρατό να διαπράξει δολοφονίες.

Η κυβέρνηση επιμένει ότι ο Τραμπ έχει την εξουσία να διατάξει τις επιθέσεις βάσει των νόμων του πολέμου, ωστόσο έχει παράσχει ελάχιστες λεπτομέρειες δημόσια, ως προς τη σχετική νομική της ανάλυση.

Το σκεπτικό Τραμπ

Το υπόμνημα, το οποίο ολοκληρώθηκε στα τέλη του καλοκαιριού, λέγεται ότι ξεκινά με μακροσκελείς αναφορές ισχυρισμών του Λευκού Οίκου, σύμφωνα με τους οποίους, τα καρτέλ ναρκωτικών προσπαθούν σκόπιμα να σκοτώσουν Αμερικανούς και να αποσταθεροποιήσουν το Δυτικό Ημισφαίριο.

Οι ομάδες παρουσιάζονται όχι ως αδίστακτοι εγκληματίες, που στοχεύουν στο να επωφεληθούν από το εμπόριο ναρκωτικών, αλλά ως τρομοκράτες που πωλούν ναρκωτικά ως μέσο χρηματοδότησης της βίας.

Με βάση αυτούς τους ισχυρισμούς, το υπόμνημα αναφέρει ότι ο Τραμπ έχει νόμιμη εξουσία να καθορίσει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους βρίσκονται νόμιμα σε επίσημη κατάσταση ένοπλης σύγκρουσης με «ναρκο-τρομοκρατικά» καρτέλ. Το υπόλοιπο σκεπτικό του υπομνήματος βασίζεται σε αυτή την προϋπόθεση.

Για παράδειγμα, ανέφεραν τα άτομα, το υπόμνημα υποστηρίζει ότι τα σκάφη που εκτιμάται ότι μεταφέρουν ναρκωτικά αποτελούν νόμιμους στρατιωτικούς στόχους επειδή το φορτίο τους θα δημιουργούσε έσοδα που τα καρτέλ θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν για να αγοράσουν στρατιωτικό εξοπλισμό για να διεξάγουν την υποτιθέμενη ένοπλη σύγκρουση.

Μακροσκελές τμήμα στο τέλος του υπομνήματος φέρεται να σκιαγραφεί τη γραμμή υπεράσπισης σε περίπτωση που εισαγγελέας απαγγείλει κατηγορίες σε κυβερνητικούς αξιωματούχους ή στρατεύματα περί συμμετοχής σε δολοφονίες.

Ολοι στην ιεραρχία που ακολουθούν εντολές, οι οποίες συμμορφώνονται με τους νόμους του πολέμου έχουν ασυλία στο πεδίο της μάχης, αναφέρει το υπόμνημα, επειδή πρόκειται για ένοπλη σύγκρουση.

«Κενά» βλέπουν οι επικριτές

Ο Λευκός Οίκος ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι ο Τραμπ διέταξε τις επιθέσεις βάσει των συνταγματικών του εξουσιών και ότι συμμορφώνονται με το δίκαιο περί ένοπλων συγκρούσεων.

Ειδικοί στους νόμους που διέπουν τη θανατηφόρα βία από πλευράς του, έχουν επικρίνει ευρέως αυτό το επιχείρημα. Κάνουν λόγο για κενά στον τρόπο με τον οποίο γεφυρώνει το εννοιολογικό χάσμα μεταξύ της διακίνησης ναρκωτικών και των συναφών εγκλημάτων, όσο σοβαρά και αν είναι, και το είδος των ένοπλων επιθέσεων σε κατάσταση πολέμου.

Επιπλέον, υποστηρίζουν πως ο χαρακτηρισμός καρτέλ ναρκωτικών και εγκληματικών συμμοριών ως τρομοκρατικών είναι πρωτοφανής και αμφισβητούμενη. Οπως αναφέρουν, τρομοκρατικές θεωρούνται οργανώσεις με ιδεολογικά ή θρησκευτικά κίνητρα, όπως η Αλ Κάιντα.

Η συνταγματική εξουσία

Αλλο μέρος του σημειώματος, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, αναφέρεται στην έλλειψη έγκρισης από το Κογκρέσο για την επιχείρηση.

Το υπόμνημα, όπως ανέφεραν, υποστηρίζει ότι ο Τραμπ έχει συνταγματική εξουσία, ως αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων, να διατάξει μόνος του επιθέσεις, εφόσον κρίνει ότι είναι προς το εθνικό συμφέρον, όταν η φύση, το εύρος και η διάρκειά τους δεν συνιστούν «πόλεμο» με τη συνταγματική έννοια.

Παρά το συμπέρασμα ότι βρίσκεται σε εξέλιξη ένοπλη σύγκρουση, το υπόμνημα αναφέρει επίσης ότι η επιχείρηση δεν καλύπτεται από το Ψήφισμα περί Πολεμικών Εξουσιών του 1973 που απαιτεί από τους προέδρους να τερματίζουν την ανάπτυξη στρατευμάτων σε «εχθροπραξίες» έπειτα από 60 ημέρες, εάν το Κογκρέσο δεν τις έχει εγκρίνει.

Αυτό το μέρος της συλλογιστικής του στρέφεται στην ιδέα ότι οι αεροπορικές επιδρομές που δεν θέτουν σε κίνδυνο το προσωπικό των ΗΠΑ δεν πρέπει να ερμηνεύονται ως «εχθροπραξίες».

Φόβοι κλιμάκωσης

Υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι η εκστρατεία μπορεί να κλιμακωθεί σε χερσαίες επιθέσεις. Μέλη της κυβέρνησης του Τραμπ έχουν πιέσει για την απομάκρυνση από την εξουσία του προέδρου της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο, τον οποίο έχουν αποκαλέσει ηγέτη ενός καρτέλ ναρκοτρομοκρατίας.

Το Πεντάγωνο έχει μετακινήσει μεγάλη ναυτική δύναμη, κάτι που συνήθως συμβαίνει σε περιπτώσεις μεγάλων χερσαίων επιθέσεων και όχι σε επιθέσεις σε μικρά σκάφη. Ο Τραμπ έχει μιλήσει δημόσια για επέκταση σε χερσαίες επιθέσεις.

Αν το κάνει, ωστόσο, το Γραφείο Νομικού Συμβούλου ενδεχομένως θα χρειαστεί να εκδώσει νέο υπόμνημα. Το υπάρχον δεν αναφέρει τη Βενεζουέλα ούτε επιθέσεις στην ξηρά, σύμφωνα με τις αναφορές στους ΝΥΤ.

Πηγή: New York Times