Παρά το γεγονός ότι το μεταναστευτικό δεν θα αποτελέσει βασικό θέμα στο αυριανό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αρκετά κράτη μέλη – ανάμεσά τους και η Κύπρος – θέλουν να στείλουν σαφή μηνύματα ως προς την αυστηροποίηση των μέτρων διαχείρισής του. 

Σε επιστολή τους προς την Κομισιόν συνολικά 19 κράτη – μέλη εκτιμούν ότι πλέον υπάρχει «μομέντουμ» για την περαιτέρω προώθηση και κυρίως, εφαρμογή «καινοτόμων λύσεων», όπως οι κόμβοι επιστροφών σε τρίτες χώρες.

Ουσιαστικά, οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες -ανάμεσά τους και η Αθήνα– θέλουν η Κομισιόν να ενισχύσει τη συνεργασία της με χώρες εκτός Ε.Ε, ώστε να αντιμετωπιστούν τα υψηλά ποσοστά παράτυπων μεταναστών.

«Η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων σχετικά με τις πρόσφατες νομοθετικές προτάσεις… αποτελούν σημαντικό βήμα» επισημαίνουν υπουργοί Εσωτερικών και Μετανάστευσης στην κοινή επιστολή τους, που έχει στην κατοχή της η «Κ».

Δείτε εδώ αναλυτικά την επιστολή (στα αγγλικά)

«Η περαιτέρω ανάπτυξη μιας συνεκτικής στρατηγικής της Ε.Ε για την εξωτερική διάσταση της μετανάστευσης, συμπεριλαμβανομένων νέων και καινοτόμων λύσεων είναι πρωταρχικής σημασίας» αναφέρουν χαρακτηριστικά.

Μέσω της επιστολής με ημερομηνία 16 Δεκεμβρίου, που απευθύνεται συγκεκριμένα στον επίτροπο Μετανάστευσης Μάγκνους Μπρούνερ, την επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλλας, την επίτροπο Μεσογείου Ντουμπράβκα Σουίτσα, τον επίτροπο διεθνών συνεργασιών Γιόζεφ Σικέλα και την επίτροπο Διεύρυνσης Μάρτα Κος, οι 19 κυβερνήσεις ζητούν ξεκάθαρο χρηματοδοτικό πλαίσιο για τη στήριξη τέτοιων πρωτοβουλιών.

Οι πρόσφατες νομοθετικές προτάσεις στις οποίες αναφέρεται η επιστολή αφορούν το «πακέτο» που υιοθετήθηκε, πριν από λίγες ημέρες, από την Ε.Ε με την έγκριση διαφορετικών κανονισμών, όπως εκείνου των επιστροφών, του προσδιορισμού της ασφαλούς τρίτης χώρας και προέλευσης καθώς και της δημιουργίας «κόμβων» επιστροφών παράτυπων μεταναστών εκτός του «μπλοκ».

Τα κράτη μέλη, που συνυπογράφουν, θέλουν η Ε.Ε να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην εξωτερική διάσταση της μετανάστευσης μέσω συνεργασιών με χώρες προέλευσης και τρίτες χώρες διέλευσης παράτυπων μεταναστών με προορισμό την Ευρώπη.

Ουσιαστικά επιδιώκουν την επιτάχυνση των ενεργειών γύρω από τις «καινοτόμες λύσεις» – και για τους λεγόμενους κόμβους επιστροφών και νέες, πιθανές συμφωνίες με τρίτες – εκτός Ε.Ε – χώρες, ώστε τα μέτρα αντιμετώπισης της παράτυπης μετανάστευσης να είναι πιο αποτελεσματικά.

Στην επιστολή συγκεκριμένα, οι αρμόδιοι Ευρωπαίοι υπουργοί ζητούν επέκταση της χρήσης των «νέων και καινοτόμων λύσεων» για την αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσηςμ αλλά και ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ των ευρωπαϊκών σχετικών οργανισμών, όπως η Frontex με άλλους διεθνείς οργανισμούς.

Δεν γίνεται αναφορά σε συγκεκριμένα παραδείγματα, όμως, είναι ήδη γνωστό το «μοντέλο» της Αλβανίας και των δύο κέντρων, που έχει δημιουργήσει η Ιταλία εκεί αλλά που έως τώρα δεν έχουν λειτουργήσει λόγω νομικών ζητημάτων. Με τις νέες νομοθετικές ρυθμίσεις, που ενέκρινε πρόσφατα η Ε.Ε, η λειτουργία τους αναμένεται να ξεκινήσει από τα μέσα του 2026.

Η χρηματοδότηση των «καινοτόμων λύσεων» είναι κρίσιμης σημασίας και για τον λόγο αυτό, η επιστολή αναφέρεται σε «αποτελεσματική χρήση των οικονομικών πόρων» που είναι απαραίτητη. «Απαιτείται συντονισμένη στρατηγική για τα χρηματοδοτικά μέσα» τονίζεται. «Καλούμε την Κομισιόν να καταρτίσει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τη χρήση των τρεχόντων και μελλοντικών χρηματοδοτικών προγραμμάτων της Ε.Ε για την υποστήριξη της δημιουργίας και της εφαρμογής καινοτόμων λύσεων, σύμφωνα με τους στόχους και τις κατευθυντήριες αρχές των σχετικών (σ.σ. οικονομικών) μέσων.

Τα συγκεκριμένα ζητήματα αναμένεται να απασχολήσουν αύριο, άλλωστε, την καθιερωμένη συνάντηση αρκετών πλέον αρχηγών κρατών μελών, παρουσία και της προέδρου της Κομισιόν, που πραγματοποιείται πριν από κάθε Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και που ξεκίνησε ως πρωτοβουλία της Ιταλίας, Δανίας και Ολλανδίας, τον Ιούνιο του 2024.