Μπορεί το 2025 η Κύπρος να μην βγήκε στις αγορές, αλλά μάλλον κράτησε την όρεξή της για το 2026, αφού από νωρίς θα προχωρήσει σε έξοδο. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το Γραφείο Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους ήδη κάνει τις απαραίτητες προετοιμασίες για έξοδο στις αγορές. Το ομόλογο με το οποίο θα βγει θα είναι για δανεισμό 1 δισεκατομμυρίου ευρώ και δεν αποκλείεται να δούμε να βγαίνει η χώρα ακόμα και μέσα στον Ιανουάριο. Το κλίμα στις αγορές στο παρόν στάδιο είναι ευνοϊκό και το μήνυμα που λαμβάνει η «Κ» από το Υπουργείο Οικονομικών, είναι ότι υπάρχει πρόθεση να βγει η Κύπρος για έκδοση χρέους «το συντομότερο με τον νέο χρόνο».

Η Κύπρος αναμένεται να βγει στις αγορές με ισχυρή θέση, καθώς έχει υψηλή πιστοληπτική αξιολόγηση από τους Οίκους Αξιολόγησης. Και οι τέσσερις την έχουν στην πρώτη (Α) κατηγορία, με τον DBRS να έχει θέσει το μακροπρόθεσμο χρέος της χώρας στο Α με σταθερή την προοπτική, ο Fitch στο Α- με θετική την προοπτική, ο Moody’s στο Α3 με σταθερή την προοπτική και ο Standard and Poor’s στο Α- με θετική την προοπτική. Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, η περίοδος εφαρμογής της στρατηγικής 2026-2028 χαρακτηρίζεται από διαχειρίσιμες χρηματοδοτικές ανάγκες, παρά την παγκόσμια αβεβαιότητα. Πιο συγκεκριμένα, οι χρηματοδοτικές ανάγκες ως ποσοστό του ΑΕΠ προβλέπεται να προσεγγίσουν το 2,6% το 2026, 3,2% το 2027 και 4,6% το 2028. Σύμφωνα πάντως με τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες κεντρικής κυβέρνησης, η λήξη χρέους του 2026 φτάνει τα 2,29 δισ. ευρώ.

Έχει τεθεί ως στόχος ότι το 75% κατά μέσο όρο των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών για τη χρονική περίοδο 2026-2028 θα προέρχεται από εξωτερικές πηγές, εκ των οποίων η πλειονότητα θα αφορά εκδόσεις ομολόγων ΕΜΤΝ στη διεθνή αγορά.

Σύμφωνα με τη Μεσοπρόθεσμη Στρατηγική Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους 2026-2028, τα Ευρωπαϊκά Μεσοπρόθεσμα Ομόλογα (EMTN) θα συνεχίσουν να είναι η κύρια πηγή δανεισμού για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του κράτους, σύμφωνα με το πλαίσιο της στρατηγικής 2026-2028, για στρατηγικούς κυρίως λόγους. Συγκεκριμένα, μέσω τους, προσφέρεται η δυνατότητα στους εκδότες να μπορούν να προσελκύουν επενδυτές πέρα από την εγχώρια αγορά και μέσω της διεθνούς αγοράς, διευρύνοντας έτσι την επενδυτική βάση τόσο σε μέγεθος όσο και γεωγραφικά και ανά κατηγορία επενδυτή. Επιπλέον, οι εκδότες συνήθως επιτυγχάνουν χαμηλότερο κόστος δανεισμού μέσω εξωτερικών πηγών. Σημειώνεται ότι τα ομόλογα αυτά εκδίδονται μέσω του προγράμματος Euro Medium Term Note (EMTN), προς όφελος της ΚΔ, διέπονται από το Αγγλικό Δίκαιο και είναι εισηγμένα στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου. Το σύστημα που χρησιμοποιείται για την εκκαθάρισή τους παρέχεται μέσω των αποθετηρίων Euroclear / Clearstream.

Δεν χρειάστηκε το 2025

Κατά την περίοδο Ιανουαρίου - Αυγούστου 2025, η Μεσοπρόθεσμη Στρατηγική 2025-2027 υλοποιήθηκε μέσα σε ένα ευάλωτο οικονομικό περιβάλλον που διακατέχετο από αβεβαιότητα εξαιτίας των γεωπολιτικών συγκρούσεων που είναι σε εξέλιξη στη γύρω περιοχή. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το ΓΔΔΧ συνέχισε να επιδιώκει την επίτευξη των στόχων που έθεσε, μέσω της άντλησης κεφαλαίων τόσο από εσωτερικές όσο και από εξωτερικές πηγές χρηματοδότησης, υλοποιώντας το Ετήσιο Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα που εγκρίθηκε τον Νοέμβριο του 2024. Το ΓΔΔΧ κατάφερε να ανταποκριθεί έγκαιρα σε όλες τις χρηματοδοτικές απαιτήσεις, εν μέσω της υψηλής αβεβαιότητας εξαιτίας της συνεχιζόμενης πολεμικής κρίσης, τόσο στη Μέση Ανατολή (Ισραήλ - Παλαιστίνη - Ιράν) όσο και ανάμεσα σε Ρωσία - Ουκρανία, και των νέων πολιτικών της κυβέρνησης των ΗΠΑ, όπως η νέα δασμολογική πολιτική. Ταυτόχρονα, τα εκδοθέντα ποσά και η λήξη χρέους, εξαιρουμένου του χρέους που εκδόθηκε και έληξε εντός του ιδίου έτους, διατηρήθηκαν πολύ πιο κάτω από το ανώτερο εγκεκριμένο ποσό χρηματοδότησης του Ετήσιου Χρηματοδοτικού Προγράμματος.

Κατά τη διάρκεια του έτους 2025 και λαμβάνοντας υπόψη τις αναθεωρημένες δημοσιονομικές προβλέψεις του Υπουργείου Οικονομικών, οι οποίες ήταν καλύτερες από τις αρχικές προβλέψεις σε συνδυασμό με τα ισχυρά ταμειακά αποθέματα, αποφασίστηκε η αναθεώρηση του Ετήσιου Χρηματοδοτικού Προγράμματος. Το αναθεωρημένο ΕΧΠ, που ανακοινώθηκε τον Μάιο του 2025, προέβλεπε ανώτατο εγκεκριμένο ετήσιο ποσό δανεισμού μέχρι 0,36 δισ. ευρώ, με την πλειονότητα της χρηματοδότησης να προέρχεται μέσω δανεισμού από υπερεθνικούς οργανισμούς.

Ποιους ελκύει η Κύπρος

Η κατανομή των επενδυτών ανά τύπο επενδυτή παρουσιάζει σημαντική βελτίωση τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, λόγω, μεταξύ άλλων, και της βελτίωσης της πιστοληπτικής ικανότητας της Κ.Δ. από τις συνεχείς αναβαθμίσεις από όλους τους οίκους. Το αυξημένο μερίδιο των Ταμείων Αντιστάθμισης Κεφαλαίων στην έκδοση Απριλίου 2020 ακολούθησε σημαντική συρρίκνωση. Έτσι, η πλειοψηφία των επενδυτών στις εκδόσεις ομολόγων, με βάση την τελική κατανομή στην πρωτογενή αγορά, προέρχεται από τους Διαχειριστές Ταμείων και Αμοιβαίων Κεφαλαίων και τις Τράπεζες / Ιδιωτικές Τράπεζες. Στην τελευταία έκδοση EMTN, η πλειοψηφία των επενδυτών ήταν και πάλι Διαχειριστές Ταμείων και Αμοιβαίων Κεφαλαίων (58%), οι Τράπεζες / Ιδιωτικές Τράπεζες (27%) ακολουθούμενες από Ασφαλιστικά / Συνταξιοδοτικά Ταμεία (6%) και τις Κεντρικές Τράπεζες / κρατικά ιδρύματα και οντότητες (5%).

Η κατά γεωγραφική περιοχή κατανομή των επενδυτών, παρουσιάζει μια πιο ισορροπημένη κατανομή μεταξύ επενδυτών από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη. Παρόλα αυτά, οι επενδυτές από το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθούν σε κάθε έκδοση να διαδραματίζουν πρωτεύοντα και σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του βιβλίου προσφορών. Συμπερασματικά, σε όλες τις τελευταίες εκδόσεις έχει επιτευχθεί η διεύρυνση της γεωγραφικής κατανομής των επενδυτών σε όλη την Ευρώπη, με τους Κύπριους επενδυτές να κατέχουν σημαντικό μερίδιο στην τελική κατανομή. Στην τελευταία έκδοση, η πλειονότητα των διεθνών επενδυτών προερχόταν από το Ηνωμένο Βασίλειο (31%) και το σύμπλεγμα χωρών Γερμανίας / Αυστρίας / Ελβετίας (12%) ενώ σε Κύπριους επενδυτές αποδόθηκε μερίδιο 20%. Σημειώνεται, επίσης, ότι υπήρξε πλήθος προσφορών από νέους επενδυτές, αντανακλώντας την ολοένα και μεγαλύτερη σημασία της καλής φήμης των κυπριακών ομολόγων, καθώς και το μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον που είναι έκδηλο σε κάθε έκδοση.