Συνεχίζει η κυπριακή οικονομία την καλή της πορεία και οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης το επιβεβαιώνουν. Ο Νοέμβριος θα βαπτιστεί και ως «μήνας αξιολογήσεων» για την Κύπρο, καθώς την προηγούμενη Παρασκευή ο οίκος Standard and Poor’s προχώρησε σε αξιολόγηση του αξιόχρεου της Κύπρου, ενώ την προσεχή Παρασκευή θα ακολουθήσουν στις αξιολογήσεις τους οι οίκοι Fitch και Moody’s. Πρακτικά, με τις δύο αξιολογήσεις των δύο αμερικανικών οίκων στο τέλος της εβδομάδας θα ολοκληρωθεί ο κύκλος αξιολογήσεων της Κύπρου για το 2025, μία χρονιά που –ομολογουμένως– πήγε καλά για την κυπριακή οικονομία.

Μπορεί η Κύπρος να μην βγήκε στις αγορές φέτος εκμεταλλευόμενη τα «A» που έχει αποκτήσει από τους Οίκους και να έχει δώσει προτεραιότητα στη μείωση του χρέους της, ωστόσο συνέχισε να καταγράφει καλές επιδόσεις, άρα και αξιολογήσεις. Την περασμένη Παρασκευή ο αμερικανικός S&P αναθεώρησε τις προοπτικές (outlook) της οικονομίας σε «θετικές» από «σταθερές», ενώ διατήρησε την πιστοληπτική ικανότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας στο «A-». Στα μέσα Σεπτεμβρίου ο καναδικός οίκος αξιολόγησης DBRS Morningstar, είχε αναβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα της Κύπρου σε «Α» και είχε θέσει παράλληλα τις προοπτικές από «θετικές» σε «σταθερές».

Τα «φώτα» όμως είναι στραμμένα πλέον στους επόμενους δύο Οίκους που αναμένει αξιολογήσεις η Κύπρος, στους Fitch και Moody’s. Οι Moody’s έχουν θέσει ήδη υποψηφιότητα ίσως για μία αναβάθμιση της Κύπρου, καθώς προ ολίγων ημερών έγραφε «διθυράμβους» για την Ελλάδα και την Κύπρο. Στο Global Sovereign Outlook 2026 ο Moody’s τόνιζε πως, η Κύπρος θα ήταν μέσα στις χώρες που θα είχαν βελτίωση στα οικονομικά τους, καθώς καταγράφει μεγάλη αποκλιμάκωση χρέους και σταθερή βελτίωση των δεικτών της. Η Κύπρος κατά τον Moody’s είναι μέσα στις χώρες με συνεχή βελτίωση, καθώς έχουν υλοποιηθεί σημαντικές μεταρρυθμίσεις στην τελευταία 10ετία.

Ένα «καλό 2025» προμηνύει όμως και ένα «καλό 2026», καθώς μπαίνουν γερές βάσεις ώστε η Κύπρος να ανέβει ακόμα περισσότερο στον επόμενο χρόνο, με οφέλη σε κόστος δανεισμού, εμπιστοσύνη, επενδύσεις, επιχειρηματικό κλίμα και καλύτερη θέση σε δείκτες.

Θετικός και ο Fitch

Ο Fitch την 23η Μαΐου 2025 επιβεβαίωσε την αξιολόγηση της Κυπριακής Δημοκρατίας στο «Α-» με σταθερή προοπτική. Όπως είχε καταγράψει ο Fitch σε 6 πυλώνες, η αξιολόγηση αυτή είχε γίνει αφού έχει υπάρξει μείωση του δημόσιου χρέους κατά την περίοδο 2022-2024 και το γεγονός πως η μείωση αυτή προβλέπεται να συνεχιστεί κατά την περίοδο 2025-2026. Είχε υποδείξει πως το δημόσιο χρέος θα μειωθεί κάτω από το ορόσημο του 60% του ΑΕΠ κατά το 2025 και θα είναι σημαντικά χαμηλότερα από τον μέσο όρο στην Ε.Ε. Κατά δεύτερον, είχε υποδείξει πως τα συνεχιζόμενα δημοσιονομικά πλεονάσματα προβλέπεται να συνεχιστούν κατά το 2025-2027, καθώς τα δημοσιονομικά έσοδα αναμένεται να συνεχίσουν να αυξάνονται με μεγαλύτερους ρυθμούς από τα έξοδα. Παράλληλα, ως τρίτος πυλώνας ήταν η πολύ ισχυρή ανάπτυξη της οικονομίας, η οποία βρίσκεται σε επίπεδα πάνω του 3% και προβλέπεται να παραμείνει κοντά στο 3% για την περίοδο 2025-2026. Τέταρτον, την πολύ καλή εικόνα της αγοράς εργασίας, πέμπτον τις θετικές μεσοπρόθεσμες προοπτικές της οικονομίας και τελευταίο τη σταθερότητα του τραπεζικού τομέα που χαρακτηρίζεται από πολύ υψηλή κεφαλαιοποίηση και μεγάλη ρευστότητα.

Σημαντικά τα «Α»

Οι αναβαθμίσεις της Κύπρου είναι πολύ σημαντικές για τις εκδόσεις χρέους μελλοντικά. Ανατρέχοντας στη Μεσοπρόθεσμη Στρατηγική Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους 2026-2028 του υπουργείου Οικονομικών που βγήκε πριν μερικές εβδομάδες, αναφέρεται πως η βελτίωση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Κ.Δ. τα τελευταία χρόνια αποτέλεσε καταλυτικό παράγοντα που διευκολύνει την πρόσβαση στις διεθνείς αγορές και βελτιώνει παράλληλα την καμπύλη απόδοσης των ομολόγων της, μειώνοντας ταυτόχρονα το κόστος χρηματοδότησης και περιορίζοντας το κόστος δανεισμού σε χαμηλά επίπεδα. Όπως καταγράφεται, ο δείκτης κάλυψης των εκδόσεων των ομολόγων βρίσκεται σε πολύ ικανοποιητικό επίπεδο, κυρίως από το έτος 2018 και εντεύθεν, αντικατοπτρίζοντας το μεγάλο ενδιαφέρον των επενδυτών για συμμετοχή στις εκδόσεις ομολόγων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τον Ιούνιο του 2024, το συνολικό βιβλίο προσφορών για την έκδοση του EMTN έφτασε τα 9,3 δισ. ευρώ και συνεπώς ο δείκτης κάλυψης διαμορφώθηκε σε 9,3 φορές. Υπενθυμίζεται πως, το εκδοθέν ομόλογο ήταν ένα 7ετές ομόλογο, με απόδοση επαναγοράς 3.310% και ονομαστικό επιτόκιο 3.250%.

Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, το ενδιαφέρον των επενδυτών παραμένει υψηλό κατά το 2025, όπως αυτό διαγράφεται από τις συνεχιζόμενες επαφές του Γραφείου Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους με υφιστάμενους και νέους επενδυτές, προμηνύοντας την αυξημένη ζήτηση για τις μελλοντικές εκδόσεις ομολόγων της Κύπρου. Παράλληλα, όπως καταγράφεται από το Υπουργείο, η κατανομή των επενδυτών ανά τύπο επενδυτή παρουσιάζει σημαντική βελτίωση τα τελευταία χρόνια λόγω, μεταξύ άλλων, και της βελτίωσης της πιστοληπτικής ικανότητας της Κ.Δ. από τις συνεχείς αναβαθμίσεις από όλους τους οίκους. Όπως αναφέρει, το αυξημένο μερίδιο των Ταμείων Αντιστάθμισης Κεφαλαίων στην έκδοση Απριλίου 2020 ακολούθησε σημαντική συρρίκνωση. Έτσι, η πλειοψηφία των επενδυτών στις εκδόσεις ομολόγων, με βάση την τελική κατανομή στην πρωτογενή αγορά, προέρχεται από τους Διαχειριστές Ταμείων και Αμοιβαίων Κεφαλαίων και τις Τράπεζες/ Ιδιωτικές Τράπεζες. Στην τελευταία έκδοση EMTN, η πλειοψηφία των επενδυτών ήταν και πάλι Διαχειριστές Ταμείων και Αμοιβαίων Κεφαλαίων (58%), οι Τράπεζες/ Ιδιωτικές Τράπεζες (27%) ακολουθούμενες από Ασφαλιστικά/ Συνταξιοδοτικά Ταμεία (6%) και τις Κεντρικές Τράπεζες/ κρατικά ιδρύματα και οντότητες (5%).

Αναφορικά με τη γεωγραφική κατανομή των επενδυτών για επιλεγμένες εκδόσεις EMTN κατά την περίοδο 2015 έως 2024, το Υπουργείο σημειώνει ότι, κατά γεωγραφική περιοχή κατανομή των επενδυτών, παρουσιάζει μια πιο ισορροπημένη κατανομή μεταξύ επενδυτών από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη. Παρόλα αυτά, οι επενδυτές από το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθούν σε κάθε έκδοση να διαδραματίζουν πρωτεύοντα και σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του βιβλίου προσφορών. Συμπερασματικά, σε όλες τις τελευταίες εκδόσεις έχει επιτευχθεί η διεύρυνση της γεωγραφικής κατανομής των επενδυτών σε όλη την Ευρώπη, με τους Κύπριους επενδυτές να κατέχουν σημαντικό μερίδιο στην τελική κατανομή. Στην τελευταία έκδοση, η πλειονότητα των διεθνών επενδυτών προερχόταν από το Ηνωμένο Βασίλειο (31%) και το σύμπλεγμα χωρών Γερμανίας/ Αυστρίας/ Ελβετίας (12%) ενώ σε Κύπριους επενδυτές αποδόθηκε μερίδιο 20%. «Σημειώνεται, επίσης, ότι υπήρξε πλήθος προσφορών από νέους επενδυτές, αντανακλώντας την ολοένα και μεγαλύτερη σημασία της καλής φήμης των κυπριακών ομολόγων καθώς και το μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον που είναι έκδηλο σε κάθε έκδοση», καταλήγει η Στρατηγική.