Ιστορική ήταν η νίκη του Ζοράν Μαμντάνι στην εκλογική αναμέτρηση για τη θέση του δημάρχου της Νέας Υόρκης. Ο 34χρονος δημοκρατικός σοσιαλιστής, ο οποίος εστιάζει σε ζητήματα της εργατικής τάξης, κατάφερε να συσπειρώσει γύρω του μια συμμαχία από εθελοντές και υποστηρικτές, ενισχύοντας μια εκστρατεία που φάνταζε αρχικά αδύναμη.

Ο Μαμντάνι νίκησε τον πρώην κυβερνήτη της Νέας Υόρκης, Αντριου Κουόμο, βυθίζοντας τις ελπίδες του για μια επιστροφή στην εξουσία, αφού έχασε τις προκριματικές εκλογές των Δημοκρατικών τον Ιούνιο. Στην «κούρσα» συμμετείχε και ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών, Κέρις Σλίβα, ο οποίος αρνήθηκε να τερματίσει την εκστρατεία του παρά τις πιέσεις από τον Κουόμο και τους υποστηρικτές του.

«Φέρατε μια νέα εποχή»

Μετά τη νίκη του, ο Μαμντάνι εμφανίστηκε ενώπιον των υποστηρικτών του στο Μπρούκλιν και, μέσα σε επευφημίες, τους δήλωσε ότι έχουν εγκαινιάσει μια «νέα εποχή» στην πολιτική ζωή της πόλης.

«Θυμόμασταν ανέκαθεν την εργατική τάξη της Νέας Υόρκης να ακούει από τους πλούσιους και τους καλά δικτυωμένους ότι η δύναμη δεν ανήκει στα χέρια τους, στα δάχτυλά τους που είναι μελανιασμένα επειδή κουβαλάνε κούτες σε αποθήκες», είπε ο Μαμντάνι.

«Κι όμως, εσείς τους τελευταίους 12 μήνες, τολμήσατε να προσπαθήσετε για κάτι μεγαλύτερο», πρόσθεσε μεταξύ άλλων. «Απόψε, κόντρα σε όλα τα προγνωστικά, τα καταφέραμε».

Είπε μάλιστα στους υποστηρικτές του ότι «ανέτρεψαν μια πολιτική δυναστεία», αναφερόμενος στον Κουόμο.

«Εύχομαι στον Αντριου Κουόμο τα καλύτερα στην προσωπική του ζωή», είπε ο Μαμντάνι. «Αλλά ας είναι απόψε η τελευταία φορά που λέω το όνομά του».

Βολές κατά Τραμπ

Η επικράτηση του Μαμντάνι σηματοδοτεί μια νίκη για την προοδευτική πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος σε μια εποχή όπου το κόμμα εμφανίζεται διχασμένο ως προς το πώς να αντιμετωπίσει τον Ντόναλντ Τραμπ. Ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ είναι Νεοϋορκέζος και έχει περιγράψει ψευδώς τον Μαμντάνι ως «κομμουνιστή», ενώ έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα «καταλάβει» την πόλη εάν εκλεγεί.

«Εάν μπορεί κάποιος να δείξει σε ένα έθνος προδομένο από τον Ντόναλντ Τραμπ πώς να τον νικήσει, είναι η πόλη που τον έκανε να αναδειχθεί, και αν υπάρχει οποιοσδήποτε τρόπος να τρομοκρατήσει κανείς έναν τύραννο, αυτός είναι το να αποδομήσει τις συνθήκες που του επέτρεψαν να συγκεντρώσει δύναμη», δήλωσε ο Μαμντάνι μετά τη νίκη του. «Με αυτό τον τρόπο, δεν θα σταματήσουμε μόνο τον Τραμπ, αλλά και τον επόμενο».

Οι προτάσεις του Μαμντάνι

Σύμφωνα με το CNN, τα αποτελέσματα των εκλογών της Νέας Υόρκης αναμένεται να έχουν αντίκτυπο και πέρα από την πόλη, αναδεικνύοντας τον ίδιο τον Μαμντάνι αλλά και την πολιτική του, όπως τις προτάσεις του να «παγώσει» τα ενοίκια για τους Νεοϋορκέζους που ζουν σε διαμερίσματα με σταθερό ενοίκιο, να γίνουν δωρεάν τα δημόσια λεωφορεία και να παρέχει δωρεάν υγειονομική περίθαλψη για τα παιδιά, φορολογώντας τους πλούσιους.

Η νίκη του Μαμντάνι έρχεται ως κορύφωση της ραγδαίας ανόδου του, έναν χρόνο αφότου ο βουλευτής της πολιτείας έθεσε υποψηφιότητα για δήμαρχος, υποσχόμενος να κάνει την πιο ακριβή πόλη των ΗΠΑ, προσιτή για την εργατική τάξη.

Ποιος είναι

Γεννημένος στην Ουγκάντα από γονείς με ινδικές ρίζες, έζησε στη Νότιο Αφρική προτού η οικογένειά του μετακομίσει στο «Μεγάλο Μήλο».

Εντρύφησε στις αφρικανικές σπουδές στο μικρό liberal arts πανεπιστήμιο, στο Μπρούνσβικ. Στο επονομαζόμενο Vacationland (χώρα των διακοπών) όπως αποκαλείται το Μέιν, η πανέμορφη Πολιτεία της Νέας Αγγλίας, ο Μαμντάνι φοίτησε σε ένα από τα πιο φιλελεύθερα ιδρύματα, το οποίο δέχεται νέους φοιτητές με «ολιστικά» κριτήρια –όχι δηλαδή μόνο με βάση τις επιδόσεις τους στα μαθήματα– και παράλληλα αδιαφορεί αν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν τα δίδακτρα. Γόνος μιας διάσημης σκηνοθέτιδος κι ενός καθηγητή διεθνούς εμβελείας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, ο 34χρονος συμπυκνώνει θεωρητικά όλα τα στερεότυπα που καταλογίζουν οι οπαδοί του Τραμπ στο κόμμα: κοσμοπολίτης, διανοούμενος, ελιτιστής.

«Προέρχεται μεν από μια κοσμοπολίτικη αντίληψη της κοινωνίας και θα μπορούσαν να τον κατηγορήσουν ότι δεν ξέρει τις αγωνίες του κοσμάκη. Παρ’ όλα αυτά οι πολιτικές του θέσεις αγγίζουν τον κόσμο, όπως και ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί, με ποιους κάθεται να φάει το μεσημέρι στις διάφορες γειτονιές. Είναι ένα ενδιαφέρον παράδοξο», έλεγε στην «Κ» της Κυριακής ο Στάθης Γουργουρής, καθηγητής Συγκριτικής Λογοτεχνίας στο Columbia, συνάδελφος δηλαδή του πατρός Μαμντάνι, του οποίου ο γιος, Πέτρος, πήγε στο ίδιο σχολείο με τον Μαμντάνι.

Η ενασχόλησή του με την πολιτική τον ενδιέφερε από μικρή ηλικία. Στο σχολείο της Μπανκ Στριτ, ένα προοδευτικό ιδιωτικό στη βορειοδυτική πλευρά του Μανχάταν, εξελέγη πρόεδρος σε μια προσομοίωση προεδρικών εκλογών το 2004. Αν και μόλις 12 ετών, μαθητής στην πρώτη γυμνασίου και με αντιπάλους μεγαλύτερους σε ηλικία, κατάφερε πρώτα να πείσει τις σχολικές αρχές να του επιτρέψουν να θέσει υποψηφιότητα και στη συνέχεια τους άλλους συμμαθητές του να τον ψηφίσουν. Ηταν σαν ένα προοίμιο του αιφνιδιαστικού θριάμβου του στις προκριματικές εκλογές του Δημοκρατικού Κόμματος τον Ιούνιο του 2025 και -τελικά- της επικράτησής του στην αναμέτρηση για τη δημαρχία της Νέας Υόρκης.

Του άρεσε πάντα ο κινηματογράφος, ήταν ράπερ με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Mr. Cardamom και είναι εξαιρετικός ηθοποιός, το οποίο φαίνεται και στη σχέση του με τα μίντια. Εχει πλήρη αίσθηση της εικόνας, εξισορροπεί την πολιτική απειρία του με το άμεσο ύφος του μπροστά στον φακό.

Με την 28χρονη συριακής καταγωγής σύζυγό του, Ράμα Ντουβάι, γνωρίστηκε στο dating app Hinge, μια ερωτική ιστορία βγαλμένη από το εγχειρίδιο της ζωής των millennials. Η Ντουβάι, καλλιτέχνις, με το έργο της να έχει παρουσιαστεί ήδη στις σελίδες του περιοδικού New York, έχει αποφασίσει να μην είναι ετερόφωτη, ενώ αποφεύγει να εμφανίζεται στο πλευρό του Ζοράν στη διάρκεια των προεκλογικών του εκδηλώσεων και αρνείται να δώσει συνέντευξη για τις δημοτικές εκλογές ή τον Ζοράν – ακόμη και στους New York Times.

Η σχέση με την αστυνομία

Ισως το πιο δύσκολο θέμα που θα κληθεί να διαχειριστεί είναι αυτό της αστυνομίας, γιατί ο δήμαρχος της πόλης είναι εκείνος που την ελέγχει. Στο παρελθόν ο Μαμντάνι είχε ζητήσει αναστολή της χρηματοδότησής της και είχε καταγγείλει την NYPD για ρατσισμό και ομοφοβία. Αφότου έλαβε το χρίσμα του υποψήφιου δημάρχου, όμως, έβαλε νερό στο κρασί του, ανακάλεσε τις παλαιότερες δηλώσεις του και ζήτησε συγγνώμη. Θα υπακούσει, όμως, η εχθρικά διακείμενη, φιλοτραμπική αστυνομία της Νέας Υόρκης αν ο δήμαρχος δώσει, π.χ., εντολή να επιτεθεί στους ομοσπονδιακούς άνδρες του ICE που κάνουν επιχειρήσεις κατά μεταναστών ή της Εθνοφρουράς, την οποία έχει αποστείλει ο Τραμπ;

Και όλα αυτά ενώ η ασφάλεια και η εγκληματικότητα παραμένουν κεντρικά ζητήματα για τους πολίτες της Νέας Υόρκης, καθώς τα τελευταία χρόνια η αποσάθρωση του κοινωνικού κράτους και των κατάλληλων δομών έχει οδηγήσει πολλούς ψυχικά ασθενείς σε δεινές συνθήκες διαβίωσης χωρίς την κατάλληλη υποστήριξη.