«Φαίνεται ότι θα υπάρξει συμφωνία για τη Γάζα… Νομίζω ότι είναι μια συμφωνία που θα φέρει πίσω τους ομήρους. Θα είναι μια συμφωνία που θα τερματίσει τον πόλεμο. Θα φέρει ειρήνη», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ χθες, Παρασκευή, καθώς έφευγε από τον Λευκό Οίκο για το τουρνουά γκολφ Ryder Cup.

Μία ημέρα αργότερα, η Χαμάς φέρεται να έχει συμφωνήσει κατ’ αρχήν με το σχέδιο, αναφέρουν πηγές που επικαλείται η ισραηλινή εφημερίδα Haaretz. Το σχέδιο-πρόταση παρουσίασαν οι ΗΠΑ σε αραβικές και μουσουλμανικές χώρες νωρίτερα αυτή την εβδομάδα στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών.

Το συνέταξε κυρίως ο Στιβ Γουίτκοφ, ειδικός επιτετραμμένος του Τραμπ και μεταξύ άλλων, προβλέπει την απελευθέρωση των ομήρων εντός των πρώτων 48 ωρών, χορηγεί αμνηστία σε μέλη της Χαμάς που τάσσονται υπέρ της ειρήνης, ενθαρρύνει τους κατοίκους της Γάζας να παραμείνουν και βλέπει τις ΗΠΑ να εγκαθιδρύουν ισραηλινοπαλαιστινιακό διάλογο.

Η συμφωνία θα μπορούσε να οριστικοποιηθεί τη Δευτέρα, κατά τη διάρκεια συνάντησης μεταξύ του Αμερικανού προέδρου και του Ισραηλινού πρωθυπουργού, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, σύμφωνα με τη Haaretz.

Αναλυτικά, τα 21 σημεία του σχεδίου των ΗΠΑ, το οποίο έφερε στη δημοσιότητα η εφημερίδα «The Times of Israel»:

1. Η Γάζα θα είναι αποριζοσπαστικοποιημένη, ελεύθερη από τρομοκρατία ζώνη που δεν θα αποτελεί απειλή για τους γείτονές της.
2. Η Γάζα θα αναπτυχθεί εκ νέου προς όφελος του λαού της.
3. Εάν και οι δύο πλευρές συμφωνήσουν με την πρόταση, ο πόλεμος θα τελειώσει αμέσως, και οι ισραηλινές δυνάμεις θα σταματήσουν όλες τις επιχειρήσεις και να αποσυρθούν σταδιακά από τη Λωρίδα.
4. Εντός 48 ωρών από τη δημόσια αποδοχή της συμφωνίας από το Ισραήλ, όλοι οι ζωντανοί και νεκροί όμηροι θα επιστραφούν.
5. Μόλις επιστραφούν οι όμηροι, το Ισραήλ θα απελευθερώσει αρκετές εκατοντάδες Παλαιστίνιους κρατούμενους που εκτίουν ποινές ισόβιας κάθειρξης και πάνω από 1.000 κατοίκους της Γάζας που συνελήφθησαν από την έναρξη του πολέμου, μαζί με τις σορούς αρκετών εκατοντάδων Παλαιστινίων. 
6. Μόλις επιστραφούν οι όμηροι, τα μέλη της Χαμάς που δεσμεύονται για ειρηνική συνύπαρξη θα λάβουν αμνηστία, ενώ τα μέλη που επιθυμούν να εγκαταλείψουν τη Λωρίδα θα λάβουν ασφαλή διέλευση προς τις χώρες υποδοχής.
7. Μόλις επιτευχθεί η συμφωνία, η βοήθεια θα καταφθάσει στη Λωρίδα της Γάζας με ρυθμούς που δεν θα είναι χαμηλότεροι από τα κριτήρια αναφοράς που ορίστηκαν στη συμφωνία για τους ομήρους του Ιανουαρίου 2025, η οποία περιελάμβανε 600 φορτηγά με βοήθεια ανά ημέρα, μαζί με την αποκατάσταση κρίσιμων υποδομών και την είσοδο εξοπλισμού για την απομάκρυνση των ερειπίων.
8. Η βοήθεια θα διανεμηθεί -χωρίς παρεμβάσεις από καμία από τις δύο πλευρές- από τα Ηνωμένα Εθνη και την Ερυθρά Ημισέληνο, μαζί με άλλους διεθνείς οργανισμούς που δεν έχουν σχέση ούτε με το Ισραήλ ούτε με τη Χαμάς.
9. Η Γάζα θα διοικείται από προσωρινή, μεταβατική κυβέρνηση Παλαιστινίων τεχνοκρατών, οι οποίοι θα είναι υπεύθυνοι για την παροχή καθημερινών υπηρεσιών στον πληθυσμό της Λωρίδας. Η επιτροπή θα εποπτεύεται από ένα νέο διεθνές όργανο που θα συσταθεί από τις ΗΠΑ σε συνεννόηση με τους Αραβες και Ευρωπαίους εταίρους. Θα θεσπίσει πλαίσιο για τη χρηματοδότηση της ανασυγκρότησης της Γάζας έως ότου η Παλαιστινιακή Αρχή ολοκληρώσει το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων.
10. Θα καταρτιστεί οικονομικό σχέδιο για την ανοικοδόμηση της Γάζας, με τη σύγκληση εμπειρογνωμόνων με εμπειρία στην κατασκευή σύγχρονων πόλεων στη Μέση Ανατολή και με την εξέταση υφιστάμενων σχεδίων που αποσκοπούν στην προσέλκυση επενδύσεων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
11. Θα δημιουργηθεί οικονομική ζώνη, με μειωμένους δασμούς και τιμές που θα διαπραγματευτούν οι συμμετέχουσες χώρες.
12. Κανείς δεν θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει τη Γάζα, αλλά όσοι επιλέξουν να φύγουν θα έχουν το δικαίωμα να επιστρέψουν. Επιπλέον, οι κάτοικοι της Γάζας θα ενθαρρυνθούν να παραμείνουν στη Λωρίδα και θα τους δοθεί η ευκαιρία να χτίσουν ένα καλύτερο μέλλον εκεί.
13. Η Χαμάς δεν θα έχει κανένα ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας. Θα υπάρξει δέσμευση για την καταστροφή και τη διακοπή της κατασκευής οποιασδήποτε επιθετικής στρατιωτικής υποδομής, συμπεριλαμβανομένων των τούνελ. Οι νέοι ηγέτες της Γάζας θα δεσμευτούν για ειρηνική συνύπαρξη με τους γείτονές τους.
14. Οι περιφερειακοί εταίροι θα παράσχουν εγγύηση ασφάλειας προκειμένου να διασφαλίσουν ότι η Χαμάς και οι άλλες φατρίες της Γάζας θα συμμορφωθούν με τις υποχρεώσεις τους και ότι η Γάζα θα πάψει να αποτελεί απειλή για το Ισραήλ ή τον ίδιο τον λαό της.
15. Οι ΗΠΑ θα συνεργαστούν με αραβικά κράτη και άλλους διεθνείς εταίρους για τη δημιουργία μιας προσωρινής διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης, η οποία θα αναπτυχθεί άμεσα στη Γάζα για να επιβλέπει την ασφάλεια στη Λωρίδα. Η δύναμη αυτή θα δημιουργήσει και θα εκπαιδεύσει μια παλαιστινιακή αστυνομική δύναμη, η οποία θα λειτουργεί ως μακροπρόθεσμος φορέας εσωτερικής ασφάλειας.
16. Το Ισραήλ δεν θα καταλάβει ούτε θα προσαρτήσει τη Γάζα, και ο ισραηλινός στρατός θα παραδώσει σταδιακά τα εδάφη που κατέχει σήμερα, καθώς οι δυνάμεις ασφαλείας που θα τον αντικαταστήσουν θα εδραιώσουν τον έλεγχο και τη σταθερότητα στη Λωρίδα.
17. Εάν η Χαμάς καθυστερήσει ή απορρίψει την πρόταση αυτή, τα παραπάνω σημεία (της πρότασης) θα υλοποιηθούν σε περιοχές χωρίς τρομοκρατία, τις οποίες ο IDF θα παραδώσει σταδιακά στη διεθνή δύναμη σταθεροποίησης.
18. Το Ισραήλ συμφωνεί να μην πραγματοποιήσει μελλοντικές επιθέσεις στο Κατάρ. Οι ΗΠΑ και η διεθνής κοινότητα αναγνωρίζουν τον σημαντικό διαμεσολαβητικό ρόλο της Ντόχα στη σύγκρουση στη Γάζα.
19. Θα θεσπιστεί μια διαδικασία για την αποριζοσπαστικοποίηση του πληθυσμού. Αυτή θα περιλαμβάνει έναν διαθρησκευτικό διάλογο με στόχο την αλλαγή νοοτροπιών και αφηγήσεων στο Ισραήλ και τη Γάζα.
20. Οταν προχωρήσει η ανασυγκρότηση της Γάζας και εφαρμοστεί το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Παλαιστινιακής Αρχής, ενδέχεται να δημιουργηθούν οι συνθήκες για μια αξιόπιστη πορεία προς την παλαιστινιακή κρατική υπόσταση, η οποία αναγνωρίζεται ως προσδοκία του παλαιστινιακού λαού.
21. Οι ΗΠΑ θα θεσπίσουν διάλογο μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων με σκοπό την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με ένα πολιτικό ορίζοντα για ειρηνική συνύπαρξη.

Πηγές της Haaretz αναφέρουν ότι το Κατάρ συμμετείχε στην προσπάθεια της Χαμάς να συμφωνήσει στο πλαίσιο της συμφωνίας και ο Τραμπ ελπίζει να την οριστικοποιήσει με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου όταν συναντηθούν τη Δευτέρα.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, μετά την επίθεση του Ισραήλ στην Ντόχα στις 9 Σεπτεμβρίου, ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος θεωρείται στενός συνεργάτης της κυβερνώσας οικογένειας του Κατάρ, ανανέωσε τις προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα.

Οι ΗΠΑ κατάλαβαν ότι ο χρόνος που έδωσαν στον Νετανιάχου για να συνεχίσει την επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα είχε χρησιμοποιηθεί για κινήσεις που αποσταθεροποιούν τη Μέση Ανατολή και προκαλούν βλάβη στους συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή, και ως εκ τούτου δεν μπορούν να συνεχίσουν να δίνουν στον Νετανιάχου μεγαλύτερο περιθώριο.

Η κύρια αλλαγή που κατάφερε να φέρει ο Γουίτκοφ είναι η κατ’ αρχήν συμφωνία της Χαμάς να απελευθερώσει όλους τους ομήρους που κρατούνται στη Γάζα, χωρίς να κρατήσει μικρό αριθμό από αυτούς ως εγγύηση ότι ο Νετανιάχου θα τηρήσει το δικό του μέρος της συμφωνίας, αναφέρει η Haaretz.

To Κατάρ αναμένεται να προσκομίσει επιστολή υπογεγραμμένη από τη Χαμάς που θα αποδεικνύει τη συμφωνία της οργάνωσης επί του θέματος.

Ο Τόνι Μπλερ και οι σχέσεις ΗΠΑ – Σαουδικής Αραβίας

Ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ εργάζονται πάνω σε σχέδιο για την ανοικοδόμηση της Γάζας, του οποίου πρόκειται να ηγηθεί ο πρώην Βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ.

Το σχέδιο έχει προταθεί αρκετές φορές τα τελευταία δύο χρόνια, μεταξύ άλλων και υπό τον πρώην πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Σύμφωνα με το σχέδιο, τα αραβικά έθνη θα ηγηθούν επίσης του σχεδίου ανοικοδόμησης.

Η κυβέρνηση Τραμπ ελπίζει ότι μόλις τελειώσει ο πόλεμος στη Γάζα, το Ισραήλ και η Σαουδική Αραβία θα ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για ειρηνευτική συμφωνία, η οποία θα περιλαμβάνει λύση στο παλαιστινιακό ζήτημα, αναφέρει επίσης η Haaretz.

Τις τελευταίες εβδομάδες, η Ουάσιγκτον και το Ριάντ φέρονται να βρίσκονται σε συζητήσεις για το ζήτημα. Η Σαουδική Αραβία κράτησε χαμηλούς τόνους τις προηγούμενες ημέρες, ενώ ο πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν δεν παρέστη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.

Πηγή: Times of Israel, Haaretz