Όταν η Φινλανδία και η Σουηδία εξέφρασαν την επιθυμία να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, η Συμμαχία ανέμενε σκληρή απάντηση από τη Μόσχα και όχι από μια χώρα – μέλος της.

Ωστόσο, στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ με τους Φινλανδούς και Σουηδούς ομολόγους τους το Σάββατο για τον «εορτασμό» της μεγαλύτερης αλλαγής στην ευρωπαϊκή ασφάλεια εδώ και δεκαετίες, ο εκπρόσωπος της Τουρκίας διέλυσε κάθε καλή διάθεση.

Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ήταν «σε κατάσταση κρίσης», δήλωσε στο πρακτορείο Reuters ένας διπλωμάτης του ΝΑΤΟ αναφερόμενος στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Βερολίνο. Την προηγούμενη ημέρα, ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είχε σοκάρει τους συναδέλφους του στη Συμμαχία, λέγοντας ότι δεν μπορούσε να υποστηρίξει την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας.

«Ντροπιαστική παραβίαση του πρωτοκόλλου»

Ο Τσαβούσογλου όχι μόνο έθεσε όρους για να αποδεχθεί η Τουρκία τα αιτήματα ένταξης των δύο χωρών, αλλά ύψωσε και τη φωνή του στη Σουηδή ομόλογό του, Αν Λίντε, σε μια κίνηση την οποία τρεις διπλωμάτες του ΝΑΤΟ αποκάλεσαν «ντροπιαστική παραβίαση του πρωτοκόλλου».

«Για εμάς ήταν μια ιστορική στιγμή, όμως ο Τσαβούσογλου δήλωσε εκνευρισμένος από τη “φεμινιστική πολιτική” της Λίντε», είπε ένας άλλος διπλωμάτης του ΝΑΤΟ, περιγράφοντας μια πολύ τεταμένη ατμόσφαιρα στο γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών στο Βερολίνο, στην οποία πολλοί σύμμαχοι επέλεξαν τη σιωπή για να ηρεμήσουν την κατάσταση.

«Προσπαθούσαμε να καταλάβουμε τι πραγματικά ήθελε ο Τούρκος συνάδελφός μας. Ήταν ντροπιαστικό», είπε ο διπλωμάτης, ο οποίος όπως και άλλοι μίλησε στο Reuters υπό τον όρο της ανωνυμίας, λόγω της ευαισθησίας του θέματος.

Σχέδιο για άμεση ένταξη ως απάντηση στη Ρωσία

Το κλίμα στη συνάντηση του Σαββάτου ήταν ακόμη πιο αμήχανο, καθώς στις αρχές Μαΐου διπλωμάτες του ΝΑΤΟ ανέφεραν στο Reuters ότι και οι 30 σύμμαχοι υποστήριζαν την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας.

Οι σύμμαχοι ήθελαν να ολοκληρώσουν την ένταξη των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ σε χρόνο ρεκόρ ως απάντηση στη Ρωσία, ωστόσο τη Δευτέρα ο Ερντογάν δήλωσε ότι οι Σουηδοί και οι Φινλανδοί διπλωμάτες δε χρειάζεται να ταξιδέψουν στην Άγκυρα, όπως είχε προγραμματιστεί.

Την Τετάρτη, η τουρκική προεδρία ανακοίνωσε ότι ένας βασικός σύμβουλος του Ερντογάν είχε συνομιλίες με ομολόγους του από τη Σουηδία, τη Φινλανδία, τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι η ενταξιακή πορεία στο ΝΑΤΟ θα είναι δυνατή μόνο εάν ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις της Τουρκίας.

Ο δεκάλογος του Ερντογάν

Οι τουρκικές αρχές έχουν ετοιμάσει έναν κατάλογο ούτε λίγο ούτε πολύ 10 απαιτήσεων από τη Σουηδία και τη Φινλανδία ως αποδείξεις συμμόρφωσης, αναφέρει η τουρκική φιλοκυβερνητική εφημερίδα Sabah.

Αν αυτές οι απαιτήσεις ικανοποιηθούν, η Άγκυρα θα μπορεί να επανεξετάσει τη στάση της απέναντι στο θέμα της ένταξης των σκανδιναβικών χωρών στο ΝΑΤΟ, κατά το δημοσίευμα.

Η λίστα των τουρκικών απαιτήσεων από Ελσίνκι και Στοκχόλμη έχει ως εξής:

1. Σουηδία και η Φινλανδία πρέπει να «αποφασίσουν για μια θέση» σχετικά με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), το οποίο η Τουρκία θεωρεί τρομοκρατική οργάνωση.
2. Να αποτρέψουν τη διεξαγωγή εκδηλώσεων στα κοινοβούλιά τους από άτομα που συνδέονται με τρομοκρατικές δομές, εννοώντας φιλοκουρδικές οργανώσεις.
3. Να σταματήσουν τη φερόμενη από τους Τούρκους παροχή υλικής βοήθειας στις λεγόμενες Δυνάμεις Λαϊκής Αυτοάμυνας (SNS) στη Συρία, οι οποίες συνδέονται κατά την Άγκυρα με το PKK
4. Να επιταχύνουν την έκδοση στην Τουρκία προσώπων που συνδέονται με «τρομοκράτες».
5. Να σταματήσουν τις επαφές με εκπροσώπους κουρδικών ομάδων που δρουν στο Ιράκ και τη Συρία.
6. Να διακόψουν τους δεσμούς τους με φυγόδικα και καταζητούμενα μέλη της FETO (της οργάνωσης Φετουλάχ Γκιουλέν) που φέονται να εμπλέκονται στην απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 στην Τουρκία.
7. Να μην λάβουν μέτρα κατά της εθνικής ασφάλειας της Τουρκίας.
8. Να καθιερώσουν τακτικές επαφές και συνεργασία για την καταπολέμηση της «τρομοκρατίας», όπως εννοούν οι Τούρκοι τον απελευθερωτικό αγώνα των Κούρδων.
9. Να δεσμεύσουν τους τραπεζικούς λογαριασμούς προσώπων και οργανώσεων που συνδέονται με τρομοκρατικές οργανώσεις.
10. Να μην επιτρέψουν στο έδαφός τους δραστηριότητες μη κυβερνητικών οργανώσεων με αντιτουρκικό προσανατολισμό – πράγμα που θα μπορούσε να αφορά ακόμη και σε κυπριακές οργανώσεις.